Koper

Ontdek de rol van koper, een essentieel spoorelement, de aanbevolen voedingsinname en de medische indicaties.

Oorsprong

In het periodiek systeem der elementen heeft koper atoomnummer 29, symbool Cu. Het is een element van groep 11 en periode 4 en behoort tot de familie van metalen zoals zilver en goud.

Het menselijk lichaam bevat sporen van koper (tussen 100 mg en 150 mg in totaal), gelegen in de celkern, in het cytoplasma en in mytochondriën. Door zijn zeer lage concentratie in het lichaam en onze zeer geringe dagelijkse behoefte wordt het een sporenelement genoemd, hoewel het een essentiële rol speelt.

Dit rode metaal wordt al sinds de oudheid gebruikt door de Grieken, Egyptenaren en Azteken om ziekten en infecties te bestrijden. Zij maakten preparaten op basis van koper om keelpijn en huiduitslag te behandelen.

Pas in de 19e eeuw, toen het verband tussen ziekteverwekkers en ziekten werd ontdekt, raakten wetenschappers geïnteresseerd in de antibacteriële eigenschappen van koper.

In maart 2008 keurde het Amerikaanse Environmental Protection Agency (EPA) koper en zijn legeringen goed als antibacteriële middelen die de verspreiding van bepaalde potentieel dodelijke bacteriën kunnen tegengaan.

In grote doses is koper giftig en giftig, en daarom mag voedsel niet worden bewaard in koperen verpakkingen.

Voedselbronnen

Koper is in sporenhoeveelheden aanwezig in alle voedingsmiddelen. Sommige voedingsmiddelen bevatten echter hogere hoeveelheden, zoals kalfslever (20 mg/100 g), lamslever (8,5 mg/100 g), biergist (5,3 mg/100 g), cacao (2,7 mg/100 g), oliehoudende zaden zoals cashewnoten (2 mg/100 g) en paranoten (1,75 mg/100 g), zeevruchten, met name alikruiken (1,7 mg/100 g), krab en oesters (1,5 mg/100 g), wulken (1,3 mg/100 g) en garnalen (0,8 mg/100 g).

Koper komt ook in interessante hoeveelheden voor in peulvruchten zoals witte en rode bonen, linzen, kikkererwten (gemiddeld 0,25 mg/100g) en volkoren granen.

Voordelen en deugden

In het lichaam is koper een bestanddeel van verschillende enzymen, die betrokken zijn bij het metabolisme van koolhydraten, lipiden en ijzer.

Het wordt ook gebruikt bij de aanmaak van hemoglobine, neemt deel aan het immuunsysteem en aan de productie van melanine.

Koper is ook betrokken bij de groei en instandhouding van bot- en kraakbeenmassa. Ten slotte heeft koper een antioxiderende rol, waardoor het interessant is in de strijd tegen vroegtijdige celveroudering.

In supplementatie wordt koper gebruikt in oligotherapie bij de behandeling van koorts en griep, reumatische ontstekingen en artrose. Het kan ook geïndiceerd zijn bij ijzertekort.

Dosering

De aanbevolen inname van koper is 1 mg/dag voor vrouwen en 1,3 mg/dag voor mannen en wordt verhoogd met 0,5 mg tot 1 mg per dag voor sporters. De Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid heeft een veiligheidslimiet van 5 mg/dag vastgesteld voor een volwassen man.

Het spoorelement koper wordt meestal gevonden in de vorm van een vloeibare oplossing, die op een lege maag voor de maaltijd moet worden ingenomen. In het algemeen wordt aangeraden koper gedurende twee tot drie maanden in te nemen, waarbij de dosis van 1,25 mg per dag niet mag worden overschreden.

Bijwerkingen en contra-indicaties

Aangezien de absorptie van koper rechtstreeks gekoppeld is aan die van zink en ijzer, kan een zeer hoge inname van ijzer of zink (gekoppeld aan een geneeskundig supplement) de absorptie van koper verminderen.

Ook alcohol en vitamine C kunnen de absorptie verstoren.

Een langdurige overmatige inname van koper kan het ontstaan van neurodegeneratieve ziekten zoals Alzheimer of Parkinson bevorderen.