Boldo (Peumus boldus)

Boldo of Peumus Boldus in het Latijn, is een groenblijvende plant afkomstig uit Chili. Zijn bladeren, met een sterk houtachtig aroma, worden sinds mensenheugenis gebruikt voor culinaire, maar vooral voor medicinale doeleinden. Laten we de deugden van Boldo ontdekken...

Oorsprong

Deze plant van de Nominiaceae-familie, die tot 6 meter hoog kan worden, is inheems in de kustgebieden van Chili. Zijn zeer geurige bladeren worden in Zuid-Amerika al duizenden jaren gebruikt en volgens archeologische opgravingen dateren de eerste culinaire en medicinale toepassingen van de bladeren van bijna 12.500 jaar geleden! In die tijd werd gedacht dat het karmische en pijnstillende eigenschappen had.

Hoewel het gebruik ervan in Latijns-Amerika van oudsher is, werd het in de rest van de wereld, en vooral in Europa, pas in de 19e eeuw gedemocratiseerd door de Europese kolonisten, die enkele van de traditionele toepassingen die door de inheemse bevolking werden toegeschreven, overnamen.

In Brazilië hebben de meeste huizen een boldo-plant voor fytotherapeutisch gebruik.

In Quebec is boldo een van de 20 meest voorgestelde geneeskrachtige planten door fytotherapeuten, kruidendokters of natuurgeneeskundigen.

Actieve bestanddelen

Boldobladeren bevatten alkaloïden, waarvan de meest voorkomende boldine is. Boldine is een cholagoog-alkaloïde, wat betekent dat het de galafscheiding stimuleert en de afvoer ervan naar de darm vergemakkelijkt. Het is ook hepatoprotectief en wordt algemeen gebruikt om galstenen te behandelen.

Boldobladeren bevatten ongeveer 2% essentiële olie, rijk aan monoterpeenverbindingen zoals limoneen, pineen, linalool, cineol en kamfer.

Boldo bevat ook polyfenolen en met name catechine, een antioxidant.

Voordelen en deugden

Bevordert de spijsvertering

Boldo is tegelijk choleretisch (stimuleert de galafscheiding), cholagoog (bevordert de afvoer ervan) en krampstillend. Het is aangewezen bij pijnlijke en moeilijke spijsvertering (dyspepsie), leveraandoeningen of constipatie.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en ESCOP (European Scientific Cooperative for Phytotherapy) erkennen het gebruik van boldo om de spijsvertering te vergemakkelijken en spijsverteringspijn te verlichten.

Een Franse studie uit 19911 benadrukte de hepatoprotectieve werking van boldine en een Chileense studie uit 19972 toonde de positieve effecten van boldine op acute colitis.

Antioxidant en ontstekingsremmer

Boldine is een krachtige antioxidant met ontstekingsremmende en ontspannende effecten op de darmspieren. Het beschermt ook weefsels tegen de peroxiderende werking van vrije radicalen, zoals blijkt uit deze Chileense studie uit 19963.

Urinewegaandoeningen

Boldine is licht diuretisch en antiseptisch, waardoor het werkzaam is tegen blaasontsteking, kleine urineweginfecties of door infectie veroorzaakte aandoeningen van de urinewegen.

De alkaloïden en flavonoïden in boldobladeren zijn ook koortswerend, wat betekent dat ze werken tegen koorts door de lichaamstemperatuur te verlagen.

Dosering

Bodo kan op verschillende manieren worden gebruikt, afhankelijk van het gewenste effect.

Als aftreksel is het effectief bij darm- of maagpijn. Aanbevolen wordt om 1 tot 2 g bladeren gedurende ongeveer tien minuten in 300 ml water te laten trekken.

In poedervorm of ingekapseld wordt het aanbevolen om lever- of urinewegaandoeningen te behandelen. Aanbevolen wordt 200 mg tot 1 g voor elke maaltijd.

Als vloeibaar extract wordt driemaal daags 0,1 tot 0,3 ml aanbevolen, en als moedertinctuur driemaal daags 0,5 tot 2 ml.

In elk geval wordt aanbevolen niet meer dan 3 g boldo (poeder of blad) per dag te gebruiken.

Bijwerkingen en contra-indicaties

De boldokuur is gecontra-indiceerd bij galstenen. In het algemeen dienen alle lever- en galblaasaandoeningen medisch te worden gecontroleerd alvorens voedingssupplementen te gebruiken.

Zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en jonge kinderen moeten het gebruik van boldo vermijden.

Aangezien boldo een alkaloïde is, is het raadzaam de gebruikelijke doses in acht te nemen. Zeer hoge doses boldo kunnen stuiptrekkingen veroorzaken of een neuroleptisch effect hebben.

Tenslotte kan boldine allergeen zijn. In geval van allergie wordt de consumptie van boldo uiteraard formeel afgeraden.

Referentie

1. M. C. Lanhers, M. Joyeux, R. Soulimani, J. Fleurentin, M. Sayag, F. Mortier, C. Younos and J. M. Pelt, Hepatoprotective and anti-inflammatory effects of a traditional medicinal plant of Chile, Peumus boldus. Planta Med.57, 110–115 (1991).

2. Gotteland M, Jimenez I, Brunser O, Guzman L, Romero S, Cassels BK, Speisky H 1997. Protective effect of boldine in experimental colitis. Planta Med 63: 311-315.

3. Bannach R, Valenzuela A, Cassels BK, Nunez-Vergara LJ, Speisky H. Cytoprotective and antioxidant effects of boldine on tert-butyl hydroperoxide-induced damage to isolated hepatocytes. Cell Biol Toxicol. 1996 Apr;12(2):89-100. PMID 8738478