Mariadistel

Mariadistel (silybum marianum), met zijn bijnaam "wilde artisjok", is een uiterst doeltreffende geneeskrachtige plant die sinds de Oudheid wordt gebruikt om leverproblemen te behandelen. Focus op deze even doornige als heilzame plant...

Oorsprong

Distel gedijt goed in hete, droge, zonnige streken en is dol op zure grond. Hij komt ook voor in Zuid-Europa, Noord-Afrika, West-Azië en Australië.

Deze robuust uitziende tweejarige plant, meestal meer dan 1 meter hoog, heeft wit gemarmerde bladeren, paarse bloemen en grote bloemhoofdjes met stekelige schutbladen.

Hij dankt zijn Latijnse naam, sylibum marianum, aan de maagd Maria (marianum) die het kind Jezus voor het eerst zou hebben gezoogd onder een distelstruik (silybum) om aan Herodes te ontsnappen. Enkele druppels van haar melk vielen toen op de bladeren, waardoor de karakteristieke witte aderen ontstonden.

In de oudheid gebruikten de Grieken het om lever- en galblaasaandoeningen te behandelen. Plinius de Oudere raadde aan het sap van de plant gemengd met honing te drinken om overtollige gal af te voeren.

In de Middeleeuwen zei men dat mariadistel melancholie kon verjagen, ook bekend als "zwarte gal", die werd geassocieerd met verschillende ziekten van leveroorsprong of gerelateerd aan de lever.

Later, in de 19e eeuw, werd het gebruikt om bepaalde menstruatiestoornissen te behandelen, evenals spataderen en stuwing van de galblaas en de nieren.

Actieve bestanddelen

Silymarin, een complexe flavonoïde bestaande uit drie werkzame stoffen (silychristine, silybin en silydianine), is de bron van de geneeskrachtige werking van mariadistel. Door de levermembranen ondoordringbaar te maken voor opgenomen gifstoffen - van vergif tot drugs tot alcohol - verleent het de plant grotendeels zijn hepatoprotectieve deugden.

Deze in 1968 geïsoleerde silymarine is in de hele plant aanwezig, maar nog meer in de rijpe zaden.

Mariadistel is ook zeer rijk aan flavonolignanen en flavonoïden, antioxidanten die zeer doeltreffend zijn in de strijd tegen oxidatieve stress door vrije radicalen te neutraliseren.

Ten slotte zijn distelzaden rijk aan lipiden (vooral oliezuur) en fytosterolen.

Voordelen en deugden

Zoals u ziet is mariadistel voor de lever wat calcium is voor de botten. Daarom wordt het aanbevolen om alle leverziekten te voorkomen of te behandelen.

Herstel van de levercellen

De werking van silymarine zou de regeneratie van beschadigde weefsels versnellen in geval van virale hepatitis B of C of alcoholische cirrose. In 1989 keurde de Europese Commissie het gebruik van een 70% gestandaardiseerd extract van silymarine goed voor de behandeling van leververgiftiging.

In 2010 heeft een team van Inserm in Créteil, gespecialiseerd in leverziekten, een in vitro studie1 gepubliceerd waaruit blijkt dat mariadistelextracten de RNA-polymerase van hepatitis C afremmen.

Behandeling van dyspepsie

Dyspepsie is een groep spijsverteringsstoornissen die min of meer rechtstreeks verband houden met functionele stoornissen van het hepatobiliaire systeem. Ze komen vaak voor en zijn invaliderend, maar kunnen doeltreffend worden behandeld met mariadistel. Ook de Commissie E en de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) erkennen de doeltreffendheid ervan bij de behandeling van dyspepsie.

Verhoging van de galafscheiding

Mariadistel bevordert de oplosbaarheid van de gal en de doorstroming ervan en voorkomt de vorming van klonters in de galblaas. Het wordt daarom vaak gebruikt om galstenen of insufficiëntie te voorkomen.

Anti-kanker

Onderzoekers hebben herhaaldelijk de effecten van mariadistel op kanker en de behandeling ervan onderzocht. Silymarin zou de levercellen beschermen tijdens chemotherapie, een behandeling die bekend staat als agressief voor de lever.

Er zijn ook verschillende onderzoeken2 gedaan naar het preventieve effect van silymarine op bepaalde vormen van kanker (prostaatkanker, huidkanker, colorectale kanker...), en naar het nut ervan om de doeltreffendheid van behandelingen die gericht zijn op het afremmen van de tumorgroei te verbeteren.

Diabetes reguleren

Sommige studies lijken het positieve effect van silymarine op diabetes type 2 aan te tonen. Eén daarvan3 werd uitgevoerd bij ongeveer 60 patiënten met diabetes type 2 die gedurende 3 maanden werden behandeld met een gestandaardiseerd extract van mariadistel. Het toonde een verbetering van de bloedsuikercontrole en een verlaging van het cholesterolgehalte in het bloed.

Dosering

Voor de behandeling van dyspepsie kunnen gedroogde mariadistelzaden als afkooksel worden gebruikt. Aanbevolen wordt om 12 tot 15 gram gedroogde zaden per dag in te nemen in twee tot drie doses, 30 minuten voor elke maaltijd te drinken. De moedertinctuur kan ook gebruikt worden in een hoeveelheid van 1 tot 2 ml 1/2 uur voor elke maaltijd.

Bij leverziekten wordt bij voorkeur gekozen voor gestandaardiseerde extracten met een silymarinegehalte van 70 tot 80%. Er wordt dan geadviseerd om 140 tot 210 mg in te nemen, verdeeld over 3 doses per dag. Tabletten worden meestal gedoseerd op 70 mg.

Bij behandeling met chemotherapie zijn de voorgeschreven doses hoger en gaan tot 400 mg per dag in drie doses, waarmee twee weken voor het begin van de behandelingscycli moet worden begonnen.

Bijwerkingen en contra-indicaties

Zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven moeten het gebruik van Mariadistel vermijden, omdat er onvoldoende gegevens over dit onderwerp beschikbaar zijn.

Mariadistel is een allergene plant. Mensen met allergieën of gevoeligheden voor bepaalde planten, zoals madeliefje, asters of kamille, moeten het gebruik van Mariadistel vermijden.

In zeer zeldzame gevallen kan Mariadistelsuppletie lichte maagdarmstoornissen veroorzaken, zoals misselijkheid of diarree.

Referentie

1. Ahmed-Belkacem, A., Ahnou, N., Barbotte, L. et al. Silibinin and related compounds are direct inhibitors of hepatitis C virus RNA-dependent RNA polymerase. Gastroenterology. 2010; 138: 1112-1122.

2. Ramasamy K, Agarwal R (2008) Multitargeted therapy of cancer by silymarin. Cancer Lett. 269 (2), 352-362.

3. Velussi, M., et al. langdurige (12 maanden) behandeling met een anti-oxidant geneesmiddel (silymarin) is effectief op hyperinsulinemie, exogene insulinebehoefte en malondialdehyde niveaus bij cirrhotische diabetische patiënten. J Hepatol, 1997. 26(4): p. 871-9.